ABD’nin New York eyaletinde emsal niteliğinde bir karara imza atıldı. Brooklyn Yüksek Mahkemesi, köpeklerin hukuken sadece “mal” değil, “birinci derece aile üyesi” olarak kabul edilmesine hükmetti. Karar, hem hayvan hakları savunucuları hem de hukukçular tarafından dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
Karar, 2023 yılında Mill Basin semtinde, annesiyle birlikte yürüyüşteyken bir aracın çarpması sonucu ölen Duke adlı dachshund cinsi köpeğin vakasına dayanıyor. Sahibinin annesi Nan ve oğlu Trevor DeBlase tarafından açılan davada, hayvanların manevi tazminat süreçlerindeki yasal statüsüne itiraz edilmişti.
“Sadece mal olarak görülemezler”
Yargıç Aaron Maslow, kararında şu ifadelere yer verdi:
“Bu mahkeme, sevilen bir evcil hayvanın neden ‘birinci derece aile üyesi’ olarak kabul edilemeyeceğini anlayamamaktadır.”
Bu ifadeyle birlikte mahkeme, ilk kez bir evcil hayvan için insanlara tanınan manevi tazminat hakkını onayladı. Karara göre, Duke’un ölümüne tanıklık eden Nan, artık “yakın aile bireyinin kaybına uğramış kişi” statüsünde manevi tazminat talep edebilecek. Oğul Trevor ise olay yerinde bulunmadığı için yalnızca maddi zararlar üzerinden tazminat talebinde bulunabilecek.
Karar sadece belirli durumları kapsıyor
Yargıç Maslow’un kararı, yalnızca tasmalı halde yürütülen evcil köpeklerin bir trafik kazasında hayatını kaybetmesi gibi özel durumları kapsıyor. Ancak hukuk çevreleri, bu kararın gelecekte daha geniş kapsamlı düzenlemelere zemin hazırlayabileceğini belirtiyor.
Hayvan hakları örgütlerinden destek
Kararı destekleyen kurumlar arasında yer alan Nonhuman Rights Project’ten avukat Christopher Berry, Gothamist’e yaptığı açıklamada şu değerlendirmede bulundu:
“Bu karar, evcil hayvanların yalnızca birer mülk değil, duyguları olan bireyler olduğunu kabul etme yolunda atılmış küçük ama çok önemli bir adımdır.”
Kararda ayrıca, evcil hayvanların modern toplumlarda nasıl konumlandığına dair örnekler de yer aldı. Boşanma davalarında velayet kararları, hayvanlar için kurulan vasiyet fonları, havayolu ve otellerin hayvanları misafir olarak kabul etmesi gibi gelişmelerin, toplumsal algının değiştiğini gösterdiği belirtildi.
Hukuki emsal teşkil edebilir
Kararın ardından benzer davalarda hayvanların yalnızca “sahip olunan eşyalar” değil, aile bağları içinde yer alan varlıklar olarak değerlendirilmesi yolunda yeni bir içtihat oluşabileceği belirtiliyor.
