İşgal altındaki Batı Şeria’da onlarca İsrailli yerleşimcinin Salı akşamı tarım alanlarını hedef alan büyük bir kundaklama saldırısı düzenlediği bildirildi. Bölgedeki Filistinli aktivistlere göre, saldırı son haftalarda neredeyse günlük hâle gelen yerleşimci şiddetinin bir parçası olarak kayıtlara geçti.
Olay, Tulkarm’ın doğusundaki Beyt Lid kasabasında meydana geldi ve görüntüler ile tanık ifadelerine göre Deir Şaraf Bedevi köyü ile Al-Juneidi süt ürünleri fabrikası zarar gördü. CNN’in elde ettiği videolarda bölgenin yoğun dumanla kaplandığı, Filistinli kadınların yardım çağrılarının duyulduğu, erkeklerin ise kovalar ve yangın söndürücülerle alevleri bastırmaya çalıştığı görülüyor.
Paylaşılan videolarda yanmış kamyonlar, çadırlar, metal barakalar ve parçalanmış araç camları dikkat çekiyor. Bölge sakinleri, Filistin sivil savunması ile itfaiyenin yangının başlamasından yaklaşık bir saat sonra olay yerine ulaşabildiğini aktardı.
Başka bir videoda yerleşimcilerin tepeden Bedevi köyüne doğru indiği görülüyor. Oradaki saldırı, Ekim ortasından bu yana neredeyse her gün yaşanan yerleşimci şiddetinin son halkası. Birleşmiş Milletler’in geçen hafta yayımladığı rapora göre yalnızca Ekim ayında en az 264 yerleşimci saldırısı kaydedildi; bu sayı 2006’da kayıtların tutulmaya başlanmasından beri en yüksek rakam olarak kayda geçti. Zeytin hasadı mevsimi de olağanüstü düzeyde şiddetle gölgelendi.
CNN’in edindiği güvenlik kamerası görüntülerinde yerleşimcilerin süt ürünleri fabrikasına sopalarla saldırdığı, park halindeki araçları ateşe verdiği anlar yer alıyor. Fabrikanın logosunu taşıyan bir kamyon tamamen yanarak siyah bir duman bulutuna dönüşmüş durumda.
Filistin Ekonomi Bakanlığı Çarşamba günü uluslararası topluma saldırıların durdurulması için çağrı yaptı. Bakanlığa göre saldırganlar dört yük kamyonunu ateşe verdi, camları kırdı ve çeşitli mülklere zarar verdi.
‘Anarşist uç unsurlar’
İsrail Savunma Kuvvetleri’nden (IDF) üst düzey bir yetkili saldırıyı sert sözlerle kınadı. Merkez Komutanlığı Şefi Tümgeneral Avi Bluth, Çarşamba günü paylaşılan açıklamasında “Anarşist uç gençlerin masum sivillere ve güvenlik güçlerine karşı şiddete başvurması kabul edilemez ve son derece ciddidir” dedi. Bluth, bu tür saldırıların IDF’nin güvenlik ve terörle mücadele görevinden dikkatini saptırdığını belirtti.
Aynı gün çekilen fotoğraflarda Filistinlilerin Beyt Lid’de yanmış ev kalıntılarını incelediği görülüyor. Batı Şeria’da şiddet, 2023 Ekim’inde Gazze’deki savaşın başlamasından bu yana ciddi şekilde tırmanmış durumda.
İsrail’in sol eğilimli Demokratlar partisinden milletvekili Gilad Kariv ise X üzerinden yaptığı açıklamada saldırıyı kınayarak, yerleşimcilerin “üçüncü bir intifadanın fitilini ateşlemeyi amaçladığını” ve bunun hem İsrailliler hem Filistinliler için büyük kayıplara yol açacağını söyledi.
IDF, olayın ardından bölgeye asker sevk edildiğini, maskeli yerleşimcilerin Filistinlilere saldırdığı ve mülkleri ateşe verdiği yönünde rapor alındığını doğruladı. Açıklamada, dört Filistinlinin yaralanarak hastaneye kaldırıldığı, güvenlik güçlerinin kitleyi dağıtmak için müdahalede bulunduğu ve bazı İsrailli sivillerin gözaltına alındığı belirtildi. Yerleşimcilerin askerlere de saldırdığı ve bir askeri araca zarar verdiği ifade edildi.
Zeytin hasadında artan şiddet
Polis, “aşırı şiddet içeren” saldırıyla bağlantılı dört İsrailli şüphelinin gözaltına alındığını açıkladı. Soruşturmada bölgedeki kayıtlar, ifadeler ve kriminal incelemeler değerlendiriliyor.
Bu saldırı, özellikle zeytin hasadında artan yerleşimci şiddetinin son örneği. Cumartesi günü Beita köyünde zeytin toplayan Filistinlilere yönelik saldırıda en az 10 kişi yaralandı; üç sağlık görevlisi, dört gazeteci ve üç aktivistin arasında bulunduğu bu grup, İsrailli aktivist Jonathan Pollak’ın ifadesine göre sopalı yerleşimcilerin hedefi oldu. Pollak’ın aktardığına göre İsrailli fotoğrafçı ve Minshar Sanat Okulu yöneticisi Oded Yedaya ağır şekilde dövülerek yüz ve çene kemiklerinde kırıklar oluştu.
Burin köyünde de İsrailli ve yabancı aktivistler yaralandı. Olay sırasında bölgede bulunan İsrailli yedek asker Yuval Ben Ari, her gün sosyal medyada gördüğü yerleşimci saldırılarının kendisini Filistinli çiftçilere destek olmaya yönelttiğini söyledi. Ben Ari, Cumartesi sabahı zeytin hasadı sırasında yaklaşık 20 maskeli yerleşimcinin tepeden sopalarla indiğini ve saldırıya geçmeden önce kendilerini durdurmaya çalıştığını belirtti. Ancak saldırı başladığında ciddi bir baş yaralanması geçirerek hastaneye kaldırıldı.
Yerleşimcilerin kendisine “Bir daha buraya gelme, kendi halkını satma” diye bağırdığını aktaran Ben Ari, askerlerin olay yerine gelmesine rağmen saldırıyı durdurmadığını ifade etti. IDF ise CNN’e yaptığı açıklamada hem İsrailli hem Filistinli sivillerin yaralandığını doğrulayarak, bölgede düzeni sağlamak için müdahale edildiğini belirtti.
Batı Şeria’da artan şiddet sarmalı, hem yerel toplulukları hem de uluslararası gündemi alarma geçirmeye devam ediyor.
