“Pari” adlı bu açık kaynaklı araç, Türkçe ve Arapça metinlerde çevrimiçi nefret söylemini tespit etme amacıyla geliştirildi. Vakfın yürüttüğü “Dijital Teknolojileri Kullanarak Nefret Söylemi ve Ayrımcılıkla Mücadele” projesi kapsamında tasarlanan araç, çok disiplinli bir ekip tarafından hazırlandı.
Araca verilen isim, anlamında barındırdığı çoğulculuk mesajıyla dikkat çekiyor. Latince'de “eşit”, Ermenice’de ise “iyi” anlamına gelen “pari”, hem eşitlik ve adalet vurgusu taşıyor hem de iyi niyetli iletişimin önemini hatırlatıyor.
Nefret söylemine karşı veri temelli çözüm
Makine öğrenmesi tabanlı bir modelle çalışan pari, kullanıcıların tekil ya da toplu metinleri analiz ederek nefret ve ayrımcı söylem içerip içermediğini tespit edebiliyor. Araç, tekil analiz seçeneğiyle bireysel kullanıcıların metinleri doğrudan analiz etmesine imkân verirken, toplu analiz özelliği sayesinde profesyonel üyeler Excel dosyalarıyla yüzlerce metni aynı anda tarayabiliyor.
Yazılı basından ve sosyal medya platformlarından elde edilen çok dilli veri setleriyle eğitilen model, nefret söylemini dört ana kategoride sınıflandırıyor:
-
Genelleme ve çarpıtma,
-
Hakaret ve aşağılama,
-
Düşmanlık söylemi,
-
Simgeleştirme.
Ayrıca, “ayrımcı söylem” olarak tanımlanan kimlik temelli dışlayıcı ifadeler de tespit edilebiliyor.
%85’e varan doğruluk oranı
Test aşamasında Türkçe metinlerde %85, Arapça metinlerde %80 doğruluk oranı yakalayan pari, akademik çalışmalardan medya analizlerine kadar çok sayıda alanda kullanılabilir nitelikte. Model, yanlış pozitif ve negatif sonuç oranlarını da şeffaf şekilde paylaşıyor. Sürekli güncellenen veri setleriyle geliştirilen sistem, dilsel belirsizlik, ironi, bağlam eksikliği gibi sınıflandırma zorluklarına karşı adaptasyon kabiliyetine sahip.
Kimler kullanabilir?
pari, sadece uzmanlara değil, bireysel kullanıcılar, akademisyenler, araştırmacılar, medya mensupları ve sivil toplum örgütlerine de açık. Nefret söylemi izleme çalışmalarını otomatize etmek, hızlı analiz yapmak ve veri temelli savunuculuk üretmek isteyen herkes, aracı kullanabiliyor.
Kullanıcılar, pari.hrantdink.org adresinden araca erişebilir. Ayrıca Hrant Dink Vakfı, aracın geliştirilme süreci ve teknik altyapısıyla ilgili kapsamlı bir metodoloji kılavuzunu da yayımladı.