‘Dünya Hava Kalitesi Endeksi’ (World Air Quality Index) projesinin hava kirliliği raporuna göre Türkiye’de PM2,5 kirliliğinin en yüksek ölçüldüğü yer Edirne’nin Keşan ilçesi olarak kayda geçti. Dünyadaki yaklaşık 10 bin istasyondan alınan verilerle hazırlanan raporda Keşan’ın PM2,5 skoru 158 olarak açıklandı. Diyarbakır ise 23 puan ile havası en temiz ikinci oldu.
Rapora göre bazı kent ve ilçelerde ölçülen PM2,5 değerleri şöyle sıralandı:
İstanbul Avrupa Yakası (Aksaray) 63, İstanbul Anadolu Yakası (Kadıköy) 120, Ankara (Ulus) 22, İzmir (Konak) 123, Edirne (Keşan) 158, Hatay (İskenderun) 155, Diyarbakır 23, Bursa 75, Antalya 109, Konya (Selçuklu) 79, Trabzon 52, Samsun 58, Tokat 49, Iğdır 139, Hakkari 28 ve Şırnak 131.
ABD Çevre Koruma Ajansı’nın (EPA) hava kalitesi sınıflandırmasına göre 151–200 arası skorlar “sağlıksız” kabul ediliyor. Bu aralıkta herkesin hava kirliliğinden etkilenebileceği, hassas gruplar için ise ciddi sağlık sorunları riski bulunduğu belirtiliyor.
PM2,5 neden önemli?
PM2,5, çapı 2,5 mikrometreden küçük parçacıkları tanımlıyor ve en zararlı hava kirliliği türleri arasında yer alıyor. Dünya genelinde çevre ve sağlık kurumları tarafından temel hava kalitesi göstergelerinden biri olarak izleniyor.
Uzmanlara göre PM2,5 kirliliği; astım, akciğer hastalıkları, kanser, felç ve kalp-damar rahatsızlıkları riskini artırıyor. Yüksek seviyelere uzun süre maruz kalınması, çocuklarda bilişsel gelişimi olumsuz etkileyebiliyor, ruh sağlığı sorunlarına ve mevcut kronik hastalıkların ağırlaşmasına yol açabiliyor.
Yanmalı motorlar, sanayi faaliyetleri, kömür ve odun yakımı, tarımsal uygulamalar, inşaat çalışmaları ve orman yangınları PM2,5 kirliliğinin başlıca kaynakları arasında gösteriliyor.