TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesi görüşülürken, DEM Partili milletvekilleri tarihi mirasın doğru adlandırılması ve kimliklerinin iade edilmesine yönelik dikkat çekici taleplerini gündeme getirdi. DEM Parti Milletvekili Beritan Güneş Altın, Gaziantep Zeugma Müzesi’nin simge eseri olan “Çingene Kızı” mozaiğinin gerçekte Proto Kürt özellikleri taşıdığını belirterek, mozaiğin kökenine dair yapılan yanlış adlandırmanın düzeltilmesini istedi.
Bakan Mehmet Ersoy’a seslenen Altın, mozaiğin tarihinin “şaibeli” olduğunu belirterek şunları dile getirdi:
“Pek çok tarihi eser gibi bu mozaik de kimliksizleştirilmiş, tarihsizleştirilmiş ve adeta asimile edilmiştir. Belkıs ve Zeugma bölgesine, mozaiğin bulunduğu dönemden 1500 yıl sonra gelen çingenelerin adı verilerek gerçek bağlamından koparılmıştır. Eğer yolunuz bir gün Belkıs’a düşerse Sayın Bakan, çingene olmayan bu kıza yeniden bakmanızı öneririm. Köylerde kofili annelerin sözlü tarih aktarımlarını dinlerseniz, bu portrede Proto Kürt kadınlarına özgü unsurların mirasını duyarsınız. Bakanlığınız da misyonunu yerine getirerek mozaiğin gerçek tarihini ortaya çıkarırsa, biz de bu eseri doğru kimliğiyle okuyabiliriz.”
Komisyonda bir diğer talep ise DEM Parti Van Milletvekili Gülcan Kaçmaz Sayyiğit’ten geldi. Sayyiğit, Van’daki Akdamar Adası’nın orijinal ismi olan “Ahtamar”ın tabelalara yansıtılmasını isteyerek, Nusaybin’deki Süryani köyü Arbo örneğini hatırlattı.
“Bu tür isim iade süreçleri geç kalmış ama gerekli adımlardır. Akdamar yerine Ahtamar’ın kullanılmasının önünde bir engel olmamalı. Ayrıca adayı ziyaret eden Hıristiyan yurttaşların yalnızca yılda bir kez ve ücret ödeyerek ayin yapabilmesi doğru değildir; ibadet özgürlüğü için gerekli düzenlemeler sağlanmalıdır. 2026 yılının Urartu Yılı ilan edilmesi de Van’ın tarihsel ve kültürel potansiyelini açığa çıkaracaktır.”
DEM Partili vekillerin bu çağrıları, kültürel mirasın kökenine ve kimlik doğruluğuna yönelik tartışmaları yeniden gündeme taşımış durumda.