İnsan Hakları Derneği (İHD), kuruluşunun 39’uncu yılı dolayısıyla İzmir Şubesi’nde düzenlediği basın toplantısında, Türkiye’de demokrasi ve insan hakları alanında yaşanan sorunlara dikkat çekerek, yeni bir toplumsal sözleşme hazırlanması gerektiğini vurguladı.

Dernek binasında gerçekleştirilen toplantıda salona Türkçe ve Kürtçe “Haksız mıyım?” dövizleri asıldı. Açıklamanın Kürtçesini İHD İzmir Şubesi Eşbaşkanı Zilan Gümüş, Türkçesini ise Eşbaşkan Ali Aydın okudu.

“Kürt meselesi çözülmeden toplumsal barış mümkün değil”

İHD açıklamasında, derneğin kurulduğu günden bu yana temel amacının insan hakları ve özgürlükleri için mücadele olduğunu vurguladı. Açıklamada, Türkiye’de insan hakları ortamının her geçen gün kötüleştiği ifade edilirken, özellikle Kürt meselesinin demokratik yollarla çözülmemesinin temel sorunlardan biri olduğu belirtildi:

“Devlet ve siyasal iktidar, hâlen güvenlikçi politikalar, ret ve inkâr siyaseti üzerinden hareket ediyor. Bu tutum, hem toplumsal barışı zedeliyor hem de ülke ekonomisinde ciddi tahribatlara yol açıyor.”

“Kayyım uygulamalarıyla demokrasi askıya alınıyor”

İHD, belediyelere atanan kayyım uygulamalarını antidemokratik olarak nitelendirerek Türkiye’nin bu uygulamalarla ve insan hakları ihlalleriyle yüzleşmesi gerektiğini ifade etti. Açıklamada, Kürt sorununun çözümü için geçmişte yaşanan bazı gelişmelere rağmen halen somut bir adım atılmadığı belirtildi.

“Hakikat ve Yüzleşme Komisyonları kurulmalı”

İHD 2025 yılı raporlarına göre, 335’i ağır olmak üzere 1.412 hasta mahpusun hâlâ cezaevlerinde tutulduğuna dikkat çekilen açıklamada, Birleşmiş Milletler Silahsızlanma Prosedürleri’ne uygun olarak ‘Hakikat, Yüzleşme, Adalet ve Tazmin Komisyonları’nın ivedilikle kurulması gerektiği belirtildi.

Bilgi edinme hakkı raporu: 100 başvurudan yalnızca 8'i karşılık buluyor
Bilgi edinme hakkı raporu: 100 başvurudan yalnızca 8'i karşılık buluyor
İçeriği Görüntüle

Ayrıca hazırlanacak yeni toplumsal sözleşmenin;

  • Kürt meselesi,

  • Alevi yurttaşların talepleri,

  • Toplumsal cinsiyet eşitliği,

  • Yerinden yönetime dayalı model,

  • Anadilinde eğitim-öğretim

  • ve anayasal vatandaşlık gibi temel sorunlara yanıt vermesi gerektiği vurgulandı.

“Hak savunucularına yönelik yargı baskısına son verilmeli”

Toplantıda, insan hakları savunucularına yönelik yargı yoluyla baskıların ve toplumsal muhalefete karşı uygulanan engellemelerin sona erdirilmesi gerektiği de dile getirildi. Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere uyması çağrısı yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Türkiye, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Savunucularının Korunması Bildirgesi’ni kabul etmeli ve hak savunucularını etkin biçimde koruyacak politikaları hayata geçirmelidir.”

İHD, açıklamasını 39 yıldır süren insan hakları mücadelesinin bugün daha da önem kazandığını belirterek sonlandırdı.

Kaynak: MA