Avrupa Komisyonu, Türk vatandaşlarının Schengen vizesine erişimini kolaylaştırmak amacıyla yeni bir vize uygulamasına geçti. 15 Temmuz 2025 itibarıyla yürürlüğe giren sistem, daha önce vize alıp yasal şekilde kullanan Türk vatandaşları için kademeli süreli ve çok girişli Schengen vizesi imkânı sunuyor.
Avrupa Komisyonu’nun kararında, "iyi niyetli başvuru sahiplerinin sayısının arttığı" vurgulanırken, bu grubun ilk kez başvuranlara kıyasla "daha düşük göç ve güvenlik riski" taşıdığı belirtildi. Yeni sistemin, Schengen konsolosluklarının artan başvuru yükünü yönetmesini kolaylaştırması ve riskli başvurulara daha fazla kaynak ayrılmasını sağlaması hedefleniyor.
Yeni vize sistemi nasıl işleyecek?
Yeni sistemle birlikte vize geçmişine göre farklı sürelerde çok girişli vizeler verilecek:
-
Önceki vizesinin sona erdiği tarihten 1 yıl içinde başvuru yapanlara: 6 aylık çok girişli vize
-
Önceki 6 aylık vizesinin sona erdiği tarihten 2 yıl içinde başvuru yapanlara: 1 yıllık çok girişli vize
-
Önceki 1 yıllık vizesinin sona erdiği tarihten 2 yıl içinde başvuru yapanlara: 3 yıllık çok girişli vize
-
Önceki 3 yıllık vizesinin sona erdiği tarihten 2 yıl içinde başvuru yapanlara: 5 yıllık çok girişli vize
Vize süresi hiçbir şekilde pasaport geçerlilik süresini aşamayacak. Vize geçerliliği, pasaport süresi bitiminden en az üç ay önce sona erecek şekilde düzenlenecek.
Bu düzenleme sadece kısa süreli vizeler için geçerli olacak.
Hangi ülkeler kapsamda?
Yeni sistem, 25 Avrupa Birliği üyesi Schengen ülkesi için geçerli olacak:
Belçika, Bulgaristan, Çekya, Almanya, Estonya, Yunanistan, İspanya, Fransa, Hırvatistan, İtalya, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Hollanda, Avusturya, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Finlandiya ve İsveç.
Schengen bölgesi, bu 25 ülkeye ek olarak 4 AB üyesi olmayan ülkeyi (İzlanda, Norveç, İsviçre, Lihtenştayn) de kapsıyor ancak bu 4 ülke yeni sistem dışında tutuldu.
Vize başvurularında büyük artış
2024 yılı istatistiklerine göre Türkiye’den Schengen ülkelerine 1 milyon 173 bin 917 başvuru yapıldı. Bu başvuruların 993 bin 875’i olumlu sonuçlandı, 645 bin 583 kişiye ise çok girişli vize verildi.
Türk vatandaşlarının en fazla vize başvurusu yaptığı ülkeler sırasıyla:
-
Yunanistan – 296.377 başvuru
-
Almanya – 215.506 başvuru
-
Fransa – 151.640 başvuru
Vize serbestisinde durum ne?
Avrupa Birliği ile Türkiye arasında 2013’te başlatılan Vize Serbestisi Diyaloğu, halen sonuçlanmamış durumda. Türkiye, AB ile yapılan anlaşmaya göre 72 kriterin 66’sını yerine getirmiş olsa da, kalan 6 kriter üzerindeki uzlaşmazlık süreci tıkamış durumda.
Kalan altı kriter:
-
Terörle mücadele yasasında değişiklik
-
Europol ile operasyonel işbirliği
-
GRECO’nun yolsuzlukla mücadele önerilerinin uygulanması
-
AB ülkeleriyle adli iş birliği
-
Geri Kabul Anlaşması’nın eksiksiz uygulanması
-
Kişisel verilerin korunmasına ilişkin düzenlemelerin AB standartlarına uyumlu hale getirilmesi
Yorum: Reformlar Bir İyileşme mi, Oyalama mı?
Uzmanlara göre yeni sistem, vize süreçlerinde geçici bir rahatlama sağlasa da, temel sorunun – yani vize reddi oranlarındaki keyfilik ve şeffaflık eksikliğinin – sürdüğü eleştirileri devam ediyor. Vize serbestisinin gündemde yeniden yer alması için ise AB ile Türkiye arasındaki siyasi ilişkilerin yeniden normalleşmesi gerektiği belirtiliyor.
