Yapay zekâ karşıtı hareketin bilinen isimlerinden Sam Kirchner, iki haftayı aşkın süredir kayıp. San Francisco Emniyeti, Kirchner’in “silahlı ve tehlikeli olabileceği” yönünde bülten yayımladı. Wired’ın aktardığına göre OpenAI, Kirchner’in çalışanlara yönelik şiddet niyetinden bahsettiğinin bildirilmesi üzerine San Francisco’daki ofislerini geçici olarak kapattı. Kirchner’i tanıyan aktivistler ise onu kısa bir süre öncesine kadar “kararlı ama barışçı” biri olarak niteliyordu.
Aktivizmin kökleri ve yükselen kaygılar
Kirchner, Stop AI adlı grubun San Francisco örgütlenmesini başlatan isimdi. Grup, “süper yapay zekâ” geliştirilmesinin tamamen yasaklanmasını savunuyor ve şiddetsiz sivil itaatsizlik çağrısıyla biliniyordu. Aktivist Phoebe Thomas Sorgen, Kirchner’i ilk olarak Travis Hava Üssü önündeki bir protestoda tanıdı ve onu “samimi bir pasifist” olarak anlattı. Ancak yakın çevresine göre Kirchner, insanüstü yapay zekânın “insan soyunu yok edeceği” inancıyla giderek ağırlaşan bir varoluşsal kaygı taşıyordu.
Stop AI’nın çekirdek kadrosundan Wynd Kaufmyn, Kirchner’in “dünyanın yükünü taşıyormuş gibi hissettiğini” ve duygusal olarak yıprandığını söyledi. Grup içinde bazıları, bu yoğunluğun zaman zaman “dogmatik ve sabırsız” bir tavra dönüştüğünü belirtti.
Tartışma, iddia edilen saldırı ve kopuş
Kırılma noktası, bir planlama toplantısında yaşanan sert tartışmanın ardından geldi. Stop AI liderlerinden Matthew Hall (“Yakko”), Kirchner’in toplantı sonrası fonlara erişim talep ettiğini, reddedilince de kendisine kafa ve yüz bölgesine vurduğunu iddia etti. Hall, hastane raporunu da paylaştı. Ertesi gün Kirchner’in özür dilediği, ancak “şiddetsizliğin işe yaramadığını” söylediği öne sürüldü.
Stop AI üyeleri, olay sonrası polisi bilgilendirdi ancak ilk aşamada adım atılmadı. Kirchner’in Şubat ayında bir duruşmaya katılmaması üzerine aktivistler evine gitti; telefonunun ve bilgisayarının içeride olduğunu, bisikletinin kayıp olduğunu gördü. Bunun üzerine polis yeniden haberdar edildi.
“Silahlı olabilir” uyarısı ve iddialar
San Francisco Standard’ın edindiği polis bültenine göre iki ihbarcı, Kirchner’in “yüksek güçlü silahlar alıp OpenAI’de insanları öldürmekten bahsettiğini” söyledi. Stop AI liderleri ise bu iddiaları temkinli karşıladı. Hall, Kirchner’in doğrudan tehditte bulunduğuna dair bilgisinin olmadığını, ciddi bir eylem için maddi kaynağı bulunmadığını aktardı.
San Francisco Emniyeti bültenle ilgili yorum yapmadı; OpenAI da soruları yanıtlamadı.
Hareketten toplu şiddet karşıtı mesaj
Kirchner’in kaybolmasının ardından yapay zekâ güvenliği hareketindeki birçok grup şiddeti reddeden açıklamalar yaptı. Daha uzlaşmacı çizgideki PauseAI, Kirchner’den “özellikle uzaklaştığını” duyurdu. PauseAI, fiziksel zarar yanında mülk zararını da şiddet kapsamına alıyor ve engelleme/barikat eylemlerine izin vermiyor. Stop AI ise daha çatışmalı ama şiddetsiz eylem yöntemlerini savunuyor.
Söylem tartışması: “Kıyamet dili” sınırı
Felsefeci Émile P. Torres, Kirchner’le arkadaşlık etmiş bir isim olarak Stop AI’nın “insanlığın yok oluşunu kesin son gibi anlatan” mesajlarını eleştiriyor. Torres’e göre bu tür söylemler, hem radikalleşmeyi hem de bazı bireylerde akıl dışı davranışları tetikleyebilir. Hareket içinde de benzer bir tartışma sürüyor: Stop AI’nın lideri Yakko, grubun dilini “daha umutlu” bir çizgiye çekmek istediğini, Kirchner’in bunu “ihanet” olarak gördüğünü dile getirdi.
Arama çalışmaları sürüyor
Kirchner’in kayıplara karışmasından bu yana polis ve aktivist çevreler takip çağrılarını yineledi. Yakınları, Kirchner’in bir kamp alanında saklanıyor olabileceğini, ruhsal bir kriz geçirdiğinden endişe ettiklerini belirtiyor. Soruşturma ve arama çalışmaları devam ediyor.
