Almanya’nın Potsdam kentinde faaliyet gösteren GFZ Helmholtz Jeofizik Araştırma Merkezi’nden bilim insanları, Marmara Denizi’nde 23 Nisan’da meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki depremi temel alarak İstanbul için yeni bir risk değerlendirmesi yaptı. 2007’den bu yana bölgedeki sismik hareketlerin incelendiği çalışmanın sonuçları Science dergisinde yayımlandı.
DW’nin aktardığına göre araştırmacılar, İstanbul’un güneyinde yer alan ve Prens Adaları segmenti olarak adlandırılan fay bölümünün “kilitli” durumda olduğunu belirledi. Uzmanlar, bu segmentte 7 büyüklüğünde bir depremin meydana gelme olasılığını yüksek görüyor.
Fay hattında gerilim birikiyor
Marmara Denizi’nde Kuzey Anadolu Fayı’nın batı bölümünü oluşturan Marmara Fayı’nda, Anadolu Plakası’nın Avrasya Plakası’nın yanından batıya doğru kaydığı belirtildi. Kaya türüne bağlı olarak fayın bazı kesimlerinde plakaların güçlü biçimde birbirine takıldığı, bunun da büyük gerilimlerin birikmesine yol açtığı ifade edildi.
Araştırmaya göre bu tür güçlü takılmaların yaşandığı bölgelerden biri, Büyükada, Heybeliada, Burgazada, Kınalıada ve Sedefadası’nı kapsayan Prens Adaları’nın altındaki fay segmenti.
Son yıllarda dikkat çeken sarsıntılar
Bilim insanları, 2007–2025 dönemindeki deprem verileri ve artçı sarsıntı modellerini inceleyerek 5 ve üzeri büyüklükte deprem oluşma eğiliminin arttığı sonucuna ulaştı. Marmara Denizi’nin batısında 2011’de 5,2, 2012’de 5,1, Marmara’nın merkezinde 26 Eylül 2019’da 5,8 ve bu yıl da 6,2 büyüklüğünde depremler kaydedildi.
Çalışmanın yöneticisi Martinez-Garzon, “Sonuçlar, Marmara Fay Hattı’nın Prens Adaları segmentine doğru ilerlediğini gösteren uzun vadeli bir gelişmeye işaret ediyor” değerlendirmesini yaptı.
“Kritik derecede yüklü”
Araştırmada, son beş yılda 6,2’lik depremin merkez üssünün doğusunda çok sayıda küçük sarsıntı yaşandığı, buna karşılık Prens Adaları’nın altında neredeyse hiç deprem kaydedilmediği vurgulandı. Uzmanlara göre bu durum, İstanbul’un güneyinde yer altında ciddi tektonik gerilimlerin biriktiğini gösteriyor.
Araştırma ekibinden Marco Bohnhoff da, “Marmara Fayı’nın kritik derecede yüklü olduğunu kabul etmek gerekiyor” diyerek, 6,2 büyüklüğündeki depremin sadece sınırlı bir rahatlama sağladığını ifade etti.