Bir yıl öncesine kadar adı siyasi arenada pek duyulmamıştı. Ancak bugün, 34 yaşındaki Zohran Mamdani, Amerika Birleşik Devletleri’nin en büyük kenti New York’un yeni Belediye Başkanı olarak tarihe geçti. Demokratların adayı olan Mamdani, Cumhuriyetçi Curtis Sliwa ve bağımsız aday, eski vali Andrew Cuomo’yu geride bırakarak büyük bir zafer kazandı.
Resmî olmayan sonuçlara göre yüzde 50 civarında oy alan Mamdani, en yakın rakibi Cuomo’ya yaklaşık dokuz puan fark attı. Cuomo yüzde 41, Curtis Sliwa ise yüzde 7,2 oy alabildi. Bu sonuçla Mamdani, New York’un ilk Müslüman Belediye Başkanı unvanını da elde etti.
Zafer konuşmasında, “Dostlarım, bir siyasi hanedanı devirdik.” diyerek söze başlayan Mamdani, “Andrew Cuomo’ya özel yaşamında en iyisini diliyorum, ama bu gece onun adını andığım son gece olsun” ifadeleriyle siyaset sahnesinde yeni bir dönemin başladığını vurguladı. “Çoğu insanı terk eden ve yalnızca azınlığa hizmet eden bir siyasetin sayfasını çeviriyoruz” diyen Mamdani, konuşmasını “1 Ocak’ta New York’un Belediye Başkanı olarak yemin edeceğim, bu sizin sayenizde” sözleriyle tamamladı.
Müslüman, Göçmen Bir Ailenin Oğlu
Zohran Mamdani, Uganda’da Hint kökenli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Annesi, dünyaca ünlü film yapımcısı Mira Nair; babası ise tanınmış Ugandalı akademisyen Mahmood Mamdani. Aile, Zohran beş yaşındayken kısa süreliğine Güney Afrika’ya taşındı, iki yıl sonra ise New York’a yerleşti.
Mamdani, New York’un çok kültürlü yapısı içinde büyüdü. Genç yaşta kentteki eşitsizlikleri gözlemleyen Mamdani, bu deneyimlerinin ilerideki siyasal duruşunu şekillendirdiğini söylüyor.
Siyasette Hızlı Yükseliş
Mamdani’nin siyasi kariyeri hızlı başladı. 2020 yılında New York Eyalet Meclisi’ne seçildi. 2024 Ekim’inde belediye başkanlığı adaylığını açıkladığında şansı düşük görülüyordu; ancak ön seçimlerde eski vali Cuomo’ya karşı %56,4 oy alarak Demokrat Parti’nin adayı olmayı başardı.
Seçim kampanyası boyunca “Herkesin yaşayabileceği bir şehir” mesajını öne çıkaran Mamdani, konut krizine karşı geliştirdiği politikalarla geniş kesimlerin desteğini kazandı.
Sosyalist İlkeler ve Halk Odaklı Politika
Amerika Demokratik Sosyalistleri üyesi olan Mamdani, klasik siyasetçilerin aksine şehir halkının günlük sorunlarına odaklanan, somut çözümler sunan bir dil benimsedi.
New York’un dünyanın en pahalı şehirlerinden biri olduğunu hatırlatan Mamdani, kira artışlarının dondurulması, uygun fiyatlı konutların artırılması ve ev sahiplerinin denetlenmesi gibi politikaları savundu. Ayrıca ücretsiz otobüs ulaşımı, asgari ücretin 30 dolara çıkarılması, kamu çocuk bakım hizmetlerinin genişletilmesi ve yüksek gelir gruplarına %2 ek vergi uygulanması yönünde vaatlerde bulundu.
Mamdani, kampanyasında “Evinizde yaşayamıyorsanız, demokrasi hakkında endişelenmeye vaktiniz olmaz” diyerek partisini bile eleştirmekten çekinmedi.
Sıradan Bir Politikacı Değil
Mamdani, siyasetteki başarısının yanında çok yönlü bir kimliğe sahip. Hip-hop müzik prodüksiyonları yapıyor, futbol ve beyzbol tutkusu ile de dikkat çekiyor. Bu yönleriyle klasik Amerikan siyasetçilerinden oldukça farklı bir profil çiziyor.
Eşi Rama Duwaji, kampanya süresince Mamdani’nin en büyük destekçilerinden biriydi. Seçim zaferi sonrası kürsüde Duwaji’yi öpen Mamdani’nin o anları, New York’un yeni dönemine dair umut sembollerinden biri haline geldi.
Tartışmalı ama Kararlı Bir Figür
Mamdani, kimi çevrelerce “kutuplaştırıcı” bir figür olarak görülüyor. Eski New York Valisi David Paterson, onun “Trump kadar kutuplaştırıcı olabileceğini” öne sürerken; bazı Yahudi cemaatleri de Mamdani’nin Filistin yanlısı duruşunu eleştiriyor. Park Avenue Sinagogu’nun hahamı Elliot Cosgrove, “Zohran Mamdani, New York Yahudi toplumu için bir tehlikedir” ifadelerini kullanmıştı.
İş dünyasından bazı isimler de Mamdani’nin yüksek vergiler politikasının “şirketleri kaçırabileceği” endişesini dile getirdi. Ancak Mamdani, “Halkın refahını önceleyen bir ekonomi” hedefinden vazgeçmeyeceğini söylüyor.
Trump ile Zorunlu İşbirliği
ABD Başkanı Donald Trump, seçim sürecinde Mamdani’yi “komünist deli” olarak nitelendirmiş ve seçilmesi hâlinde “federal bütçeden yapılan ödenekleri kısma” tehdidinde bulunmuştu. Buna karşın Mamdani, “Şehrin iyiliği için Trump’la çalışırım ama ondan korkmam” diyerek yanıt verdi.
Bir Dönemin Sonu, Yeni Bir Başlangıç
Zohran Mamdani’nin zaferi, sadece bir seçim sonucu değil, New York siyasetinde köklü bir dönüşümün simgesi olarak görülüyor. “Bir siyasi hanedanı devirdik” sözleri, yalnızca Cuomo ailesine değil, elitist siyasetin bütününe gönderme niteliğinde.
New York artık, göçmen kökenli bir sosyalistin liderliğinde yeni bir döneme adım atıyor.