NASA, 1998’de ilk modülleri fırlatılan ve 2000’den bu yana kesintisiz kullanılan Uluslararası Uzay İstasyonu’nun (ISS) 2030 yılında devre dışı bırakılacağını duyurdu. İstasyon, kontrollü şekilde Dünya atmosferine sokularak Pasifik Okyanusu’nun ıssız bir bölgesine düşürülecek.
İnsanlığın en büyük bilimsel iş birliklerinden biri olarak tarihe geçen ISS, 25 yıl boyunca 4 binden fazla deneye ev sahipliği yaptı. Kanser ilaçlarının kristalleştirilmesinden yapay retina geliştirilmesine, DNA dizilemeden optik fiber üretimine kadar birçok alanda çığır açıcı buluşlara katkı sağladı. Bugüne dek 26 ülkeden yaklaşık 300 astronot istasyonda görev yaptı.
Yerini özel istasyonlar alacak
İstasyonun kapatılmasının ardından NASA ve uluslararası ortakları alçak Dünya yörüngesinden çekilmeyecek. Ajans, özel sektörün ticari istasyonlar geliştirmesi için 400 milyon dolardan fazla yatırım yaptı. SpaceX, Boeing, Axiom Space, Blue Origin ve Starlab’ın geliştirdiği modüllerin 4 kişilik ekiplerin en az 30 gün kalabileceği şekilde test edilmesi hedefleniyor. NASA, ilerleyen dönemde bu özel istasyonlardan “hizmet satın almayı” planlıyor.
Çin’in Tiangong istasyonu öne çıkacak
ISS’in devreden çıkmasının ardından, 2021’den bu yana sürekli insanlı görevlerin yürütüldüğü Çin’in Tiangong uzay istasyonu dünyanın en uzun süreli insanlı istasyonu haline gelecek.
Ortak aklın sembolü
ISS, 2030’a kadar yörüngede kalmaya devam edecek. Bu süre boyunca gökyüzünde en parlak cisimlerden biri olarak gözlemlenebilen istasyon, uluslararası işbirliğinin en önemli sembollerinden biri olarak tarihe geçecek. NASA ise ISS’in mirasını ticari istasyonlarla sürdürmeyi ve Ay ile Mars görevleri için kritik deneyimleri bu yeni platformlara taşımayı hedefliyor.
