X’in kullanıcı profillerine eklediği yeni “hesap hakkında” sekmesi, platformdaki etkileşimi yüksek birçok siyasi hesabın gerçek konumunu ortaya çıkararak tartışma başlattı. Özellik, özellikle ABD siyaseti üzerine paylaşım yapan bazı büyük hesapların aslında ülke dışında faaliyet gösterdiğini gösterince tepkiler büyüdü. Aynı zamanda Trump karşıtı bazı hesapların da konum bilgisini yanlış yansıttığı anlaşıldı.
Kullanıcıların dikkat çektiği örneklerden biri, ABD politikalarına dair içerikler üreten ve pro-Trump paylaşımları milyonlarca etkileşim alan hesapların ABD’de değil Hindistan, Nijerya gibi ülkelerde bulunmasıydı. X, her profilin altında sunulan konum bilgilerinin “seyahat, geçici yer değişikliği veya VPN kullanımından etkilenebileceği” uyarısını eklese de platformun ürün direktörü Nikita Bier, verilerin “%99 doğru” olduğunu açıkladı.
Trump’ın Truth Social üzerinden paylaştığı bir gönderi, tartışmaların fitilini ateşledi. “TRUMP_ARMY_” adlı hesabın paylaşımını alıntılayan Trump, söz konusu hesabın ABD’de olduğunu varsayıyordu. Oysa X’in verileri bu hesabın Hindistan merkezli olduğunu, Mart 2022’den bu yana dört kez kullanıcı adı değiştirdiğini ortaya koydu. Yarım milyondan fazla takipçisi bulunan ve bir Cumhuriyetçi senatörün de takip ettiği hesap, eleştiriler sonrası kendini “Amerika’yı, Trump’ı ve Musk’ı seven bir Hintli” olarak tanımlamaya başladı.
Bir diğer örnek, daha önce Trump’a oy verdiğini iddia eden ve Ivanka Trump adına açıldığı izlenimi veren “IvankaNews_” hesabıydı. Bir milyondan fazla takipçiye sahip bu hesabın ise Nijerya’da bulunduğu ve kullanıcı adını 2010’dan bu yana 11 kez değiştirdiği görüldü. Konumu ortaya çıkınca hesap sahipleri “ABD dışında yaşayıp Trump hareketini gerçekten desteklediklerini” savunsa da X kısa süre içinde hesabı askıya aldı. Askıya alınma gerekçesi henüz bilinmiyor.
BBC Verify, Trump karşıtı içerikler paylaşan bazı hesapların da gerçekte ABD dışından yönetildiğini ortaya çıkardı. Örneğin 52 bin takipçili, kendini “gururlu Demokrat” ve “profesyonel Maga avcısı” olarak tanıtan bir hesabın Kenya’dan paylaşımlar yaptığı tespit edildi. Konum bilgisi açığa çıkınca kullanıcı profilini tamamen sildi.
Sahte konum sorunu sadece ABD ile de sınırlı değil. BBC Verify, İskoçya siyaseti hakkında neredeyse yalnızca bağımsızlık yanlısı içerik paylaşan bazı hesapların da gerçekte İran’dan erişim sağladığını belirledi. Bu hesapların takipçi sayıları düşük olsa da, yanıltıcı konum bilgileri dikkat çekti. BBC, hesap sahiplerine ulaşmaya çalıştı ancak yanıt alamadı.
Bu hesapların çoğunun mavi tikli olması, tartışmayı büyüten bir diğer unsur. X’in Premium abonelik sistemi sayesinde mavi tikli hesaplar yüksek etkileşim aldıkça para kazanabiliyor. Platformun para kazanma programına katılmak için kimlik doğrulaması, Premium aboneliği ve üç ayda en az 5 milyon gösterim şartı bulunuyor.
Cornell Tech’ten Alexios Mantzarlis, mavi tik sisteminin sorunları büyüttüğünü söylüyor:
“Bu hesapların mavi tikli olması zaten bildiğimiz bir şeyi doğruluyor: X’in ücretli doğrulama sistemi, gerçek bir doğrulama değil yalnızca gelir modeli.”
Buna karşın Mantzarlis, viral içeriklere bağlam ekleyen “community notes” gibi özelliklerin platformun şeffaflık çabalarını gösterdiğini de ekliyor.
Clemson Üniversitesi Medya Adli Tıp Merkezi’nden Prof. Darren Linvill ise bu hesapların farklı motivasyonlarla hareket ettiğini belirtiyor:
“Bazı hesaplar trol çiftlikleri tarafından, bazıları devletler tarafından yönetiliyor. Diğerleri ise yalnızca Amerikan kimliği taklidi yaparak para kazanmak istiyor.”
Araştırmacılara göre ABD kültür savaşları üzerinden etkileşim kasmak hâlâ çok kazançlı bir yöntem. Ancak yeni özelliğe rağmen sahte hesapların tamamen engellenmesi zor görünüyor. Prof. Linvill, “Kötü niyetli aktörler hızlıca uyum sağlar. VPN kullanarak veya hesaplarını ABD’den açılmış gibi göstererek bu engeli aşmaları muhtemel” diyor.
X’in konum şeffaflığını artıran yeni özelliği, sahte ve manipülatif hesaplarla mücadelede önemli bir adım olarak görülse de, platformun bu tür davranışları tamamen engellemesi uzmanlara göre yakın zamanda mümkün görünmüyor.
