İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, 2025 Nobel Ekonomi Ödülü’nü Joel Mokyr, Philippe Aghion ve Peter Howitt’e verdi. Akademi, ödülün gerekçesini, “teknolojik yeniliklerin ve yaratıcı yıkımın ekonomik büyümeyi nasıl tetiklediğini açıklayan öncü araştırmaları” olarak açıkladı.

Northwestern Üniversitesi’nden Joel Mokyr, College de France, INSEAD ve London School of Economics’te görev yapan Philippe Aghion ile Brown Üniversitesi profesörü Peter Howitt, ekonomik büyümenin uzun vadeli dinamiklerini açıklayan modelleriyle tanınıyor.

“Refahın temeli yenilik”

Nobel Komitesi, ekonomistlerin çalışmalarının “yeni teknolojilerin eski üretim biçimlerinin yerini alarak dünya genelinde refahı artırdığını” gösterdiğini belirtti.

Açıklamada, “Son iki yüzyılda tarihte ilk kez kalıcı ekonomik büyüme dönemi yaşandı. Bu, milyonlarca insanın yoksulluktan kurtulmasını sağladı” denildi.

Komiteye göre, araştırmalar aynı zamanda büyümenin kendiliğinden sürdürülebilir olmadığını da ortaya koydu:

“İnsanlık tarihinin büyük bölümü ekonomik durgunlukla geçti. Bu çalışmalar, büyümeyi sürdürebilmek için tehditlere karşı dikkatli olmamız gerektiğini gösteriyor.”

“Avrupa sanayi politikalarını yeniden düşünmeli”

Basın toplantısında konuşan Philippe Aghion, ödülü “hiç beklemediğini” söyleyerek şu ifadeleri kullandı:

“ABD ve Çin, rekabet politikasıyla sanayi politikalarını uzlaştırmayı başardı. Avrupa ise uzun süre her türlü sanayi politikasına karşı durdu. Artık savunma, iklim, yapay zekâ ve biyoteknoloji gibi alanlarda bu dengeyi kurmamız gerekiyor.”

Ödül miktarı ve önemi

Resmî adıyla Alfred Nobel Anısına İsveç Merkez Bankası Ekonomi Bilimleri Ödülü, bu yılın son Nobel’i oldu.
Kazanan üç ekonomist, toplam 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1,2 milyon dolar) tutarındaki ödülü paylaşacak.

Nobel Komitesi Üyesi John Hassler, ödül gerekçesini şöyle özetledi:

“Mokyr, yeniliğe dayalı büyümenin tarihsel temellerini ortaya koydu. Aghion ve Howitt ise Schumpeter’in yaratıcı yıkım kavramını matematiksel modele dönüştürdü.”

Kaynak: Haber Merkezi