Anayasa Mahkemesi, araçlarda yetkisiz ışıklı ve sesli uyarı cihazı (çakar) kullanımına ilişkin idari para cezalarında önemli bir karara imza attı. Yüksek Mahkeme, ihlali gerçekleştiren sürücüler dışında, ihlalden haberi olmayan araç sahiplerine otomatik olarak ceza uygulanamayacağına karar verdi.
Karar, Tokat 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin başvurusu üzerine Karayolları Trafik Kanunu’ndaki ilgili düzenlemelerin incelenmesi sonucu alındı. Başvuruda, suçun şahsiliği ilkesine aykırılık bulunduğu ve araç sahibinin işlemediği bir fiil nedeniyle sorumlu tutulamayacağı vurgulandı.
Anayasa’ya aykırılık tespiti
AYM, ceza verilebilmesi için hukuka aykırı fiilin kanunda açıkça tanımlanması ve ilgili kişi tarafından işlendiğinin ortaya konulması gerektiğini belirtti. Araç sahibi olmak ile ihlal arasında doğrudan bir illiyet bağı kurulamadığına işaret eden Mahkeme, mevcut hükmün Anayasa’nın 2’nci ve 38’inci maddelerine aykırı olduğuna hükmetti.
Bu gerekçeyle söz konusu düzenleme iptal edildi. Karar, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Emsal niteliği taşıyor
Yayımlanan karar, kamuoyunda “çakar” olarak bilinen yetkisiz ışıklı ve sesli uyarı cihazlarına ilişkin trafik cezalarında sorumluluğun kapsamını netleştirmesi bakımından emsal nitelik taşıyor. Buna göre, ceza yalnızca ihlali fiilen gerçekleştiren sürücülere uygulanabilecek.
