Cancer Discovery dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, 45 ila 75 yaş aralığındaki gönüllüler üzerinde yürütülecek çalışma, erken teşhis sayesinde kanserden ölüm oranlarını azaltmayı hedefliyor. Testlerin, mesane, meme, kolorektal, yemek borusu, mide, karaciğer, akciğer, yumurtalık, pankreas ve prostat kanserlerini tespit edebildiği ifade ediliyor.
Denekler üç gruba ayrıldı
Deneye katılan 24 bin kişi rastgele üç gruba ayrıldı: biri standart kanser taramasına tabi tutulacak, diğer iki grup ise Guardant Health veya ClearNote Health tarafından geliştirilen çoklu kanser tespit testlerinden birini alacak. Tüm gruplar iki yıl boyunca izlenecek ve düzenli kontrollerle testlerin performansı ölçülecek.
Testlerin birkaç bin dolara mal olacağı öngörülüyor. Araştırmacılar, bu ilk fazdan elde edilecek sonuçların ardından yaklaşık 150 bin kişiyle çok daha büyük çaplı bir deneme yürütmeyi planlıyor.
"Testler hem fayda sağlayabilir hem zarar verebilir"
Johns Hopkins Üniversitesi’nde 30 yıldır görev yapan ve aynı zamanda Exact Sciences şirketinin bilimsel kurucularından olan kanser genetikçisi Bert Vogelstein, NCI’nin yürüttüğü bu çalışmaya doğrudan katılmayacağını açıkladı. Ancak NCI’nin çabalarını “harika” olarak nitelendirdi ve “Bu testler umut verici olabilir ama aynı zamanda yanlış pozitiflikler gibi zarar potansiyeli de taşıyor,” dedi.
"Bu bir rüya ama şimdi başlıyoruz"
Kanser tarama politikaları üzerine çalışan Fred Hutchinson Kanser Merkezi’nden Dr. Scott Ramsey ise projenin heyecan verici olduğunu söyledi. Ramsey, "Bu rüya bana göre onlarca yıl uzakta ama şimdi başlıyoruz," derken, kan testlerinin öncelikli amacının hastalık teşhisinden ziyade kanser kaynaklı ölümlerin önüne geçmek olduğunu vurguladı. Ramsey, PSA (prostat spesifik antijen) testlerinin yol açtığı tartışmaları hatırlatarak, yeni testlerin benzer şekilde yanlış yönlendirme risklerine karşı dikkatli değerlendirilmesi gerektiğini belirtti.
Sonuçlar kritik olabilir
NCI'nin öncülüğünde sürdürülen bu denemeler, kanserin çok erken evrede saptanmasına olanak tanıyan biyobelirteçlere dayalı testlerin sağlık sistemlerine entegre edilip edilemeyeceğini gösterecek. Uzmanlara göre testlerin yaygın kullanıma sunulması, ancak bu tür çok merkezli ve uzun vadeli araştırmalardan elde edilecek güvenilir sonuçlara dayanarak mümkün olabilir.
