Yılmaz Güney’in sürgündeyken 1982 yılında DİSK toplantısında yaptığı konuşmanın kaydı gün ışığına çıktı. Yönetmen, oyuncu ve yazar Güney, sözlerinde Türkiye’deki sol hareketlerin Kürt meselesine bakışını eleştiriyor ve Kürt halkının ayrı örgütlenme hakkını savunuyor.
Claude Weisz’in 1984 yapımı belgeseli Ona Çirkin Kral Derlerdi içinde yer alan kesitlerde, sürgündeki Güney’in cezaevi söyleşileri ve DİSK toplantısındaki konuşmasından bölümler bulunuyor. Belgeseldeki bu kayıtlar, o dönemin siyasi atmosferini ve Güney’in görüşlerini tarihsel bağlamıyla birlikte yansıtıyor.
Güney konuşmasında, Türkiye’deki solun Kürt hareketini hep “kuyruk hareketi” olarak gördüğünü, onu tüm devrimin bir parçası saydıklarını söylüyor. Bu yaklaşımın sonuçlarını eleştirerek, «bugün gerçekten Kürt halkı ayrı bir örgütlenmeyi seçmiştir» diyor ve sorunu bölgesel halkların ortak çıkarları açısından değerlendirme çağrısında bulunuyor.
Konuşmanın başka bir bölümünde Güney, ülkedeki faşist anayasa tartışmalarına sert tepki gösteriyor: faşistlerin hazırladığı anayasaların silah zoruyla kabul ettirilmesine karşı olduklarını, faşist düzeni silahlarla yıkma kararlılıklarının olduğunu belirtiyor. Ona göre faşizmle mücadele, devrimci mücadelenin özel bir biçimidir ve hedef halk demokrasisiyle sosyalizme ulaşmaktır.
Güney ayrıca yenilgilerin ve hataların doğru tespitiyle aşılabileceğini; içeride ölenlerin acısına göğüs germek gerektiğini, ölülerin anısına sahip çıkmanın devrimci sorumluluk olduğunu vurguluyor.
Kaydın yayımlanması, hem sinema çevrelerinde hem de siyaset tarihine ilgi duyan araştırmacılar arasında dikkat çekti. Belgeseldeki bu söyleşiler, Güney’in sürgün yıllarındaki siyasi duruşunu ve dönemin sol hareketlerine yönelik eleştirilerini daha görünür kılıyor.