Türkiye’de otomotiv pazarında ithal araçlardaki artışın önüne geçmek amacıyla yeni bir vergi düzenlemesi yürürlüğe girdi. Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, Avrupa Birliği (AB) ve Serbest Ticaret Anlaşması (STA) kapsamı dışındaki ülkelerden ithal edilen binek otomobillere ek gümrük vergisi uygulanacak.
Karara göre içten yanmalı ve hibrit otomobiller için yüzde 25, elektrikli ve plug-in hibrit otomobiller içinse yüzde 30 oranında ek vergi getirildi. Düzenleme, pazarın büyük kısmını değil, sınırlı bir bölümünü hedef alıyor.
ABD için istisna
Daha önce ABD’den ithal edilen otomobillere uygulanan yüzde 60 ve yüzde 70 oranındaki ek vergiler kaldırıldı. Yeni düzenlemeyle ABD menşeli araçlara yüzde 25 ve yüzde 30 oranları uygulanacak. Böylece bu araçların toplam vergi yükü önemli ölçüde azalmış oldu.
Çin gibi halihazırda ek vergiler uygulanan ülkelerde mevcut yükümlülükler kaldırılmadı. Aksine, yeni düzenleme bu ülkelere ek bir maliyet doğurdu. Japonya, Meksika ve Güney Afrika gibi STA dışı ülkelerden gelen araçlarda ise yüzde 10 gümrük vergisine ek olarak yüzde 25’lik yeni yük getirildi. Bu da toplam oranı yüzde 35’e çıkardı.
Elektrikli otomobillerin durumu
Elektrikli araç ithalatında zaten 20 servis istasyonu kurma zorunluluğu gibi kısıtlayıcı kurallar bulunuyordu. Bu nedenle yeni ek vergilerin elektrikli araç segmentini fazla etkilemeyeceği değerlendiriliyor.
Türkiye’nin otomobil ithalatının yaklaşık yüzde 80’i Gümrük Birliği ülkelerinden, önemli bir kısmı da STA kapsamındaki Güney Kore gibi ülkelerden yapılıyor. Dolayısıyla yeni vergiler pazarın yüzde 80–85’lik kısmını değil, daha küçük bir bölümünü etkiliyor.
Yerli üretimi teşvik vurgusu
Otomotiv gazetecisi Emre Özpeynirci, düzenlemenin temel amacının yerli üretimi teşvik etmek olduğunu belirtti. Özpeynirci, “Türkiye’de yatırım yapılması halinde bu ek vergilerden muaf olunacağı da dipnot olarak eklenmiş. ya yatırım ya yatırım” ifadelerini kullandı.
