Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin yeni yasama dönemine başlamasıyla birlikte 11. Yargı Paketi gündeme gelmeye hazırlanıyor. Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan taslak metin tamamlandı ve önümüzdeki günlerde TBMM’ye sunulması bekleniyor. Paket, toplum güvenliğini artırmayı hedefleyen ceza düzenlemeleriyle öne çıkarken, ifade ve cinsiyet özgürlüğünü kısıtlayabilecek maddeler nedeniyle tartışma yarattı.
Suça sürüklenen çocuklara yeni düzenleme
Paketin en dikkat çeken bölümlerinden biri, suça sürüklenen çocuklarla ilgili cezai düzenlemeler oldu. Mevcut uygulamada 12 yaş altı çocuklar cezalandırılmazken, 12-15 ve 15-18 yaş aralığında ceza indirimleri uygulanıyor. Yeni düzenlemeyle cezai sorumluluk yaş sınırlarının yeniden tanımlanması ve yaş büyüdükçe ceza indiriminin azalması planlanıyor.
AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, çocukların suça sürüklenmesini önlemek için Aile ve Sosyal Hizmetler, Milli Eğitim ve İçişleri Bakanlıklarının koordineli bir çalışma yürüttüğünü belirterek, “Amaç caydırıcı, etkin tedbirler geliştirmek. Özellikle adam öldürme gibi ağır suçlarda ceza sınırları artırılabilir,” dedi.
Toplumsal düzeni tehdit eden suçlara yeni cezalar
Taslak, düğün, nişan ve asker uğurlama gibi kutlamalarda havaya ateş açmayı ayrı bir suç haline getiriyor. Trafikte yol kesme, kamu güvenliğini tehlikeye atan toplu eylemler için de yeni suç başlıkları oluşturulacak. Ayrıca bilişim dolandırıcılığı, sanal bahis ve yasa dışı kumar gibi suçlarda da cezalar artırılacak.
Erişim engeli geri dönüyor
Anayasa Mahkemesi tarafından 2024 yılında ifade özgürlüğünü ihlal ettiği gerekçesiyle iptal edilen erişim engeli düzenlemesi, bu pakette yeniden yer aldı. İnternet Kanunu’nun “kişilik haklarının korunması” başlıklı 9. maddesiyle kişilerin başvurusu üzerine Sulh Ceza Hakimliklerinin erişim engeli kararı alması yeniden mümkün hale gelecek.
LGBTİ+ bireylere ve içeriklere ceza yolu
Paketin en tartışmalı maddesi ise Türk Ceza Kanunu’nun 225. maddesindeki değişiklik oldu. “Hayasızca hareketler” başlığı altına eklenen yeni fıkralar, “biyolojik cinsiyete ve genel ahlaka aykırı tutum sergileyen” veya “bunu teşvik eden” kişilere bir ila üç yıl arasında hapis cezası öngörüyor.
Ayrıca “aynı cinsiyetten kişilerin nişan veya evlenme töreni yapmaları” da suç sayılarak bir yıl altı aydan dört yıla kadar hapis cezasına neden olabilecek. Bu düzenlemelerin yalnızca LGBTİ+ bireyleri değil, bu konuları işleyen yayınları da hedef alabileceği değerlendiriliyor.
Cinsiyet değişikliği şartları ağırlaşıyor
Yeni düzenleme, cinsiyet değişikliği için yaş sınırını 18’den 25’e çıkarıyor. Ayrıca değişiklik talebinin Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen tam teşekküllü bir hastaneden alınacak dört ayrı değerlendirme raporuyla onaylanması gerekecek.
Bankalara hesap dondurma yetkisi
Taslağa göre, nitelikli dolandırıcılık, hırsızlık veya banka kartı kötüye kullanımı şüphesiyle bankalar, ödeme sağlayıcıları ve kripto varlık platformları hesapları üç güne kadar askıya alma yetkisine sahip olacak.
DEM Parti’nin talepleri pakette yer almıyor
DEM Parti’nin uzun süredir talep ettiği infaz düzenlemeleri, hasta ve yaşlı mahpuslara konutta infaz, örgütten ayrılanlara yönelik entegrasyon yasası gibi düzenlemeler ise pakette yer almıyor. Yetkililer, bu konuların ayrı bir infaz paketi kapsamında ele alınacağını belirtti.
Af düzenlemesi yok
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, pakette af veya infaz indirimi niteliğinde bir madde bulunmadığını açıkladı. 11. Yargı Paketi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmesinin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onayıyla Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek.
